Hoe overleven ongedocumenteerden in Amsterdam? Vaak toch door (sst! niet verder vertellen, want: illegaal!) ergens een zwart baantje te hebben, als schoonmaker in een restaurant, of als oppas. Amsterdam telt naar schatting duizenden ongedocumenteerden. Velen van hen werken zonder papieren in de schoonmaak, horeca, bouw of andere legale sectoren en dragen zo bij aan de economie van de stad. Maar in deze schaduweconomie vinden ook misstanden en uitbuiting plaats. Ongedocumenteerden kunnen in handen vallen van malafide werkgevers, mensenhandelaren en huisjesmelkers. Welke rechten worden geschonden en hoe houden we dit met zijn allen in stand? Daar wordt deze dagen onderzoek naar gedaan en we stellen voor om dat komend jaar als Taakgroep te volgen.

Voor nu is het belangrijk om onder ogen te zien dat juist deze zwartwerkers in tijden van corona hun werk massaal hebben verloren. De ongedocumenteerde arbeidsmigranten (Brazilianen, Filippino’s, Indonesiërs, Columbianen, Nigerianen) lijden gebrek. Rode Kruis e.a. partijen proberen hen met voedselpakketten te steunen. We houden u op de hoogte.

Voor onuitzetbare ongedocumenteerden (afgewezen asielzoekers e.a.) biedt de Vreemdelingenwet geen oplossing. Wie in de LVV geen perspectief vindt belandt weer op straat, zonder toekomst. In Duitsland bestaat een tussenvorm die onze aandacht trekt.

Anders dan in Nederland mogen asielzoekers in Duitsland al snel werken en voor zichzelf zorgen. Asielzoekers mogen altijd naar school en studeren, en ze mogen verplichte stages lopen. Vanaf 3 maanden mogen asielzoekers ook werken (incl. vrijwilligerswerk en beroepsvoorbereiding). Asielzoekers die uit veilige herkomstlanden komen, of die verplicht zijn in overheidsopvang te blijven mogen niet werken. Ze mogen wel altijd naar school. Dat is in Nederland wel anders – daar mogen asielzoekers veel minder, totdat ze een verblijfsstatus hebben. En met alle achterstanden bij de IND kan het heel lang duren voor asielzoekers een status hebben…

Vooral bijzonder is dat in Duitsland ook een humaan beleid wordt gevoerd t.a.v. afgewezen asielzoekers, die buiten hun schuld niet uitgezet kunnen worden. Zij krijgen in principe ‘een Duldung’ en hebben dezelfde rechten als asielzoekers. Dus: recht op scholing en recht op werk, en onder voorwaarden de optie tot legalisering. Gaat u komend jaar met ons mee op verkenning?

‘Wat je gedaan hebt voor de minsten van mijn broeders, dat heb je voor mij gedaan.’ Het is een uitspraak van Jezus, die wel wordt gebruikt om aan te zetten tot gastvrijheid aan migranten. Maar in de politiek bestaat er veel verdeeldheid over de mate waarin we de poort voor migranten open zetten. En ook binnen de ChristenUnie wordt daarover heel verschillend gedacht. Hoe komen we, met al die verschillen, toch tot een goed verhaal over migratie? In een reeks essays gaat wetenschappelijk medewerker Laurens Wijmenga op zoek naar dat verhaal, naar een christelijk-sociaal antwoord op migratie. Daarvan is nu het eerste deel verschenen: ‘Een goed verhaal over migratie’. 

Laurens Wijmenga (1980) is wetenschappelijk medewerker bij het Wetenschappelijk Instituut van de ChristenUnie. Hij is auteur van het boek Gezinskapitaal. Hij heeft Economie gestudeerd aan de Universiteit Utrecht, en is, naast zijn werk bij het WI, als senior onderzoeker verbonden aan de Rekenkamer Rotterdam. Hij is getrouwd, heeft drie kinderen en woont met zijn gezin in Amersfoort.

Podcast

Ga met ons in gesprek! Vanaf woensdagavond 3 juni zendt het Wetenschappelijk Instituut via het eigen YouTube-kanaal de live podcast ‘Een goed verhaal’ uit. In deze podcast gaan we op zoek naar een goed verhaal over actuele politieke thema’s. Er schuift steeds een inspirerende tafelgast aan, én we gaan in gesprek met onze luisteraars!