De oude BBB-locaties Walborg en Schuitenhuisstraat zijn gesloten. Bewoners zijn verhuisd naar de nieuwe plekken, waarvan er nu zes in gebruik zijn. In juli wordt Overhoeksplein in gebruik genomen, en Marnixstraat eind van de zomer. Dan wordt de grote locatie Derkinderenstraat gesloten.

Door corona werd begeleiding ernstig bemoeilijkt, ook omdat op landelijk niveau de asielketen stil kwam te liggen. Niettemin heeft 44% van de deelnemers aan het LVV-traject een duurzame (12 %) of semi-duurzame (32%) oplossing bereikt (dit is: verblijfsvergunning, tijdelijke status, nieuwe aanvraag of terugkeer). Voor 51% bleek dit niet mogelijk. Aangetekend wordt dat er meer mensen zijn teruggekeerd dan vermeld, omdat ze niet allen in de LVV werden meegeteld; dat zal voortaan wel gebeuren.

Verbeterpunten liggen in: aanpassing van het proces van begeleiding en overleg, zorg voor medisch kwetsbaren, en gebrek aan juridische mogelijkheden, doordat de IND-medewerkers geen beslissingen mogen nemen terwijl de discretionaire bevoegdheid is afgeschaft.

Draagvlak voor de opvanglocaties in de buurt wordt vooraf gemeten, waarna per locatie een commissie wordt ingesteld om evt. klachten te inventariseren. De ervaringen zijn positief en de onrust neemt snel af.

Op 7 mei gaat in première De Staat van de Rechtvaardigheid – De zaak Samuel. Een productie van NT Gent en Lara Staal, in samenwerking met Here to Support. In haar serie De Staat van… neemt theatermaker en curator Lara Staal telkens een fundamentele waarde van onze westerse samenleving onder de loep. Het vierde deel van de serie, De Staat van de Rechtvaardigheid, bijt zich vast in De Zaak Samuel, het waargebeurde verhaal van een jongen uit Eritrea die op zijn dertiende naar Europa vlucht. Zijn verhaal is dat van duizenden Eritrese jongens tussen de 16 en 25 jaar die de voorbije jaren via Sudan, de Sahara en Libië naar Europa zijn gevlucht en onderweg allerlei vormen van uitbuiting meemaken. Op het moment dat hun asielzaak wordt afgewezen, hebben ze nauwelijks nog toegang tot adequate zorg of opvang.

HET VERHAAL VAN SAMUEL

Samuel is 15 als hij in 2018 Europa binnenkomt. Twee jaar daarvoor is hij zijn thuisland ontvlucht om te ontkomen aan het schrikbewind dat er al 25 jaar lang heerst. Samuel vlucht via Libië, een tocht die vaak wordt beschreven als de drietrapshel. Daarna waagt hij zich de Middellandse Zee op. Bewusteloos wordt hij in Italië door een boot van Artsen zonder Grenzen aan land gebracht. Een meereizende volwassene probeert zijn leeftijd te schatten en geeft lukraak 1 januari 2001 als geboortedatum op, een datum die Samuel jaren zal achtervolgen. Hij reist door naar Nederland maar wordt daar niet erkend als minderjarige. Op zijn zestiende komt hij op straat terecht. Er knapt iets in Samuels hoofd. Pas op zijn 17e mag hij voor een kinderrechter verschijnen die hem eindelijk als kind erkent. Hij krijgt een voogd toegewezen, mag naar school en krijgt verblijfspapieren.

De zaak Samuel is er één uit de duizenden. Sinds twee jaar arriveren er steeds meer jongeren uit Eritrea in Europa die er vaak zeer slecht aan toe zijn. Toch krijgen ze in landen als Nederland of België na afwijzing van hun asielaanvraag nauwelijks hulp. Ondanks hun extreem kwetsbare staat verwijst Nederland hen telkens terug naar het land van registratie, ook al weet iedereen dat Italië die grote toestroom niet aankan en de registratie-procedures zeer chaotisch verlopen.

DE STAAT VAN DE RECHTVAARDIGHEID

Door de corona-pandemie is besloten De Staat van de Rechtvaardigheid – De Zaak Samuel in een kortfilm te gieten. Hiervoor werkte Lara Staal nauw samen met filmmaker Pascal Poisonnier. Via Samuel’s verhaal, voorgedragen door acteur Adam Kissequel, probeert de film grip te krijgen op de immense onrechtvaardigheid in ons huidige asielbeleid. Na Samuel’s aanklacht volgt een gesprek onder leiding van experts, zowel over de internationale situatie (in het Engels) als over de situatie in Vlaanderen (in het Nederlands). Het publiek wordt tijdens het gesprek actief betrokken.

Deze sprekers vergezellen ons in het debat:

de internationale mensenrechtenadvocaat Omer Shatz

de Eritrese mensenrechtenactivist Meron Estefanos

de staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi

HERE TO SUPPORT

Voor De Staat van de Rechtvaardigheid werkt Lara Staal nauw samen met Here to Support, een Amsterdamse organisatie die samenwerkt met vluchtelingen in limbo. Here to Support zet, naast belangenbehartiging, ook in op het opzetten van artistieke projecten die zichtbaarheid bieden aan vluchtelingen die geen verblijfstatus hebben maar ook niet terug kunnen naar het land van herkomst.

Inmiddels worden er 2800 voedselpakketten per week uitgereikt, via:

Nieuw-West: Braziliaanse distributie in de Pauluskerk

Centrum: Wereldhuis, Huis van de Wijk, Volksbond Street cleaners

Noord: distributie Floracenter, distributie Molenwijk/Helpende Handen, distributie De Banne

Zuid-Oost: All Saints Parish, Love Christian Center, Lutherse Diaconie, MCTC, Treasures, Ghanese Baptist Church, Presbiterian Kerk, Vice Versa, Carabic, Jepi Makandra.

Hebt u contactgegevens van deze groepen nodig? Mail ons op: redactietaakgroepvluchtelingen@gmail.com

U kunt doneren – volg de aanwijzingen op http://www.humanaidnow.org/donate

Meer informatie op http://www.humanaidnow.org/amsterdam

Tot mei 2019 kende het Nederlandse asielbeleid de zgn. ‘discretionaire bevoegdheid’. Dat hield in dat een bewindspersoon (tegenwoordig de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid) in schrijnende asielgevallen op basis van maatwerk-informatie van lokale betrokkenen (huisartsen, de burgemeester,  plaatselijke hulporganisaties, kerken, enz.) een verblijfsvergunning kan verlenen tegen het oordeel van de IND in.

In 2019 werd dat element uit het asielbeleid gesloopt (er bleef een uiterst summiere bevoegdheid voor de directeur IND over, die sindsdien tot 4  corrigerende besluiten heeft geleid). Hulpverleners en experts zijn van oordeel dat de discretionaire bevoegdheid absoluut noodzakelijk is. We kennen in Nederland een uiterst strikt asiel- en migratiebeleid. Door toepassing van de discretionaire bevoegdheid kan de staatssecretaris beleid dat voor een individu inhumaan uitpakt, corrigeren.

Daarom zijn VluchtelingenWerk Nederland, ASKV/Steunpunt Vluchtelingen en Stichting LOS (Landelijk Ongedocumenteerden Steunpunt) een belangrijke lobby gestart en bepleiten ze dringend de discretionaire bevoegdheid van de bewindspersoon te herstellen. In het rapport Een humanitair vangnet in schrijnende situaties tonen de organisaties nut en noodzaak van de discretionaire bevoegdheid in het asiel- en migratiebeleid aan, op basis van verschillende – juridische en maatschappelijke – expertise. Klinkende namen steunen deze lobby, van Adriana van Dooijeweert (vrz. College voor de Rechten van de Mens en van Stichting Migratierecht Nederland), de Haarlemse burgemeester Jos Wienen,  hoogleraar rechtssociologie Ashley Terlouw, tot de in Amsterdamse kringen bekende Corinne de Klerk (advocaat vreemdelingenrecht). – Het rapport van 6 pagina’s vindt u hier.

Asielzoekers en overheid (en hulpverleners…) zijn gebaat bij vlotte procedures, een reële geloofwaardigheidsbeoordeling en asielbeleid dat recht doet aan de veiligheidssituatie in landen van herkomst. Hoe langer asielzoekers in Nederland verblijven zonder vergunning, hoe meer dat alles onder druk staat. Ten onrechte vreest de Nederlandse overheid ‘aanzuigende werking’ bij maatwerkbeleid. Een lang verblijf zonder vergunning heeft vooral te maken met (reële) angst voor terugkeer en langdurige procedures waarin mensen zijn verwikkeld. Ondertussen gaan kinderen hier naar school, er ontstaan sociale contacten en men raakt geworteld in de Nederlandse samenleving. Dit kan (in combinatie met ander factoren) tot schrijnende situaties leiden.

Er is te allen tijde een ‘humanitair vangnet’ nodig om, indien nodig en wenselijk, een schrijnende situatie op te lossen m.b.v. de expertise en betrokkenheid op lokaal niveau en dus m.b.v. van de discretionaire bevoegdheid. Het vreemdelingenbeleid ís immers niet ‘sluitend’. Dat is het nooit geweest en dat zal het ook nooit worden. De complexe problematiek van uitzonderlijke zaken is niet te vatten in het ingekaderde vreemdelingenbeleid. Het blijft mensenwerk en het moet menselijk blijven. Dus: zolang het niet lukt in Nederland over te stappen op werkelijk humaan en rechtvaardig asiel- en migratiebeleid in lijn met de internationale regelgeving op het gebied van mensenrechten,  verdient deze lobby zeker onze steun!

NB: De discretionaire bevoegdheid is per 1 mei 2019 afgeschaft, als uitruil tegen een eenmalige verruiming van het Kinderpardon (de ‘Kinderpardondeal’). We weten inmiddels wat deze beschamende koehandel heeft opgeleverd…

Tienduizenden ongedocumenteerden verblijven illegaal in Amsterdam en hebben geen burgerservicenummer, waardoor ze lastig aan zorg komen. De overheid zegt dat vaccineren ook voor deze groep straks moet kunnen, maar hoe vaccineer je mensen die onder de radar willen blijven?

Jasper Kuipers, directeur van Dokters van de Wereld en Gianni da Costa, die zich al jarenlang als vrijwilliger voor ongedocumenteerde gezinnen inzet, maken zich ernstig zorgen. Lees het artikel: https://www.at5.nl/artikelen/206684/hoe-vaccineert-amsterdam-tienduizenden-ongedocumenteerden