CVD-Havenzicht Rotterdam 13 september
Ik pleit ervoor om de strafbaarheidsstelling van mensen zonder papieren in het
geheel te schrappen. Ook hulp aan mensen zonder papieren is dan niet strafbaar.
Ik ben sinds 41 jaar huisarts en straatdokter in Rotterdam. In de hoedanigheid van
straatdokter kom ik wekelijks veel mensen tegen die geen papieren hebben. Mens
zijn is een recht en kan op zich geen misdaad zijn. Mensen kunnen wel misdaden
plegen. Die kunnen worden bestraft maar het mens zijn niet.
Door het intensieve contact met mensen zonder papieren, meen ik ook beter aan te
kunnen geven wat goed is voor de mensen zonder papieren en voor mensen in
Nederland. Mijn argumenten tegen strafbaarstelling zijn:
1. Het merendeel (89%) van migratie is EU-arbeidsmigratie en migratie van
internationale studenten. Van de migratie bestaat 11% uit asielzoekers.
Degene die asiel krijgen vallen niet onder de asielwet. De asielwet gaat over
degene die geen asielrecht krijgen.
2. Degene die nu -na een asiel aanvraag- geen papieren hebben vallen
onder het bestuursrecht en niet onder het strafrecht. Ik zie veel mensen soms in
herhaling voor een jaar naar een detentiecentrum gestuurd worden voor
uitzetting. Ik zie dan ook vaak dat het de IND niet lukt om iemand uit te zetten.
Dit komt omdat Nederland het op diplomatiek niveau soms niet lukt goede
afspraken te maken. Mensen die vastzitten in vreemdelingen detentie worden
via het bestuursrecht vaak niet succesvol heengezonden. We missen data
over hoeveel mensen succesvol uitgezet worden. Het uitzetten willen regelen
via het strafrecht zal het aantal uitzettingen niet veranderen.
3. In Rotterdam is de Bed, Brood, Bad regeling rond 2015 gebruikt om een
kabinetscrises te voorkomen. Het lukte wel door mensen zorg aan te bieden
om mensen te motiveren om terug te gaan. Helaas heeft het huidige kabinet
de financiering gestopt en wil het Rotterdams college het niet zelf financieren.
Dit zijn partij politieke keuzes en geen keuzes die mensen helpen. Met steun
en vertrouwen mensen heen zenden biedt kansen. Dit blijkt ook uit de opvang
van dakloos geworden EU-arbeidsmigranten. Het lukt in de EU opvang om
1/3 van de mensen weer aan huisvesting en werk in Nederland te krijgen en
bij 1/3 van de mensen om terug te gaan naar hun eigen land. Boetes uitdelen
aan dakloze EU-arbeidsmigranten helpen niet. Het strafbaar maken van
mensen zonder papieren voorkomt een goede samenwerking om terug te
gaan.
4. Ik zie mensen zonder papieren wel werken in het informele circuit als oppas,
schoonmaker, mantelzorger maar ook in de zorg en in andere sectoren. Net
als de asielzoekers die nu het gehele jaar mogen werken is dat goed voor hen
en voor Nederland. Het laten werken van mensen- zeker die niet meer terug
kunnen-sluit ook aan bij de aanbevelingen van het rapport IBO
arbeidsmigratie. Het strafbaar maken van mensen zonder papieren maakt dit
alleen moeilijk.
5. Veel mensen zonder papieren krijgen later wel verblijfsrecht. Het geen
papieren hebben is niet statisch! Vluchtelingen kunnen in eerste aanleg bij
IND niet altijd door PTTS meteen hun verhaal kwijt. Ook zie ik mensen via
artikel 64 om medische redenen verblijf krijgen. De mensen die in Suriname
die zonder papieren hier zijn en voor 1975 geboren zijn hebben nu ook
verblijfsrecht gekregen. Het kan niet zo zijn dat mensen waarbij procedures
nog niet goed doorlopen zijn, al strafbaar worden.
6. Als straatdokter ben ik bang dat mensen zonder papieren angst krijgen om
zich te laten behandelen met name in ziekenhuizen of instellingen omdat ze
de angst hebben dan aangehouden te worden. Dit geldt ook voor de
winteropvang voor daklozen waarbij in samenwerking met gemeente, politie
en opvang en straatdokters geregeld wordt dat mensen niet doodvriezen. Het
strafbaar maken zorgt voor grote drempel voor winteropvang en zorgt letterlijk
voor doden op straat. Strafbaarheidstelling zorgt voor zorgmijding en zorgt
voor meer persoonlijk leed, meer inzet van zorgmedewerkers en meer
zorgkosten.
7. In mijn proefschrift beschrijf ik dat mensen die het straatdokterspreekuur
bijwonen vele malen vaker slachtoffer zijn van ongevallen en geweld dan
reguliere Rotterdammers. Het strafbaar stellen zorgt dat mensen zonder
papieren veel moeilijker aangifte kunnen doen van allerlei vormen van
geweld. Dit maakt Nederland niet veiliger.