Materie en welvaart dragen niet automatisch bij aan levensgeluk
Dwars tegen het politieke klimaat in blijft Geeske Hovingh (45) opkomen voor vluchtelingen. Binnenkort als coördinator van de stichting Maya Angelou, een opvang voor ongedocumenteerde vrouwen en kinderen.
door Marije van Beek
“Ik was net klaar met de middelbare school toen ik een reis maakte die mijn leven behoorlijk heeft bepaald. Naar Ghana, om acht maanden vrijwilligerswerk te doen. Doel was dat Europese jongeren kennis maakten met andere kanten in de wereld.
“Wat dat vooral met je doet: je leert dat wat je hebt niet vanzelfsprekend is. Ik zat dan ook in een klein dorpje ver van alles, zonder stromend water, zonder elektriciteit. We moesten er lesgeven aan 85 kinderen, zonder boeken.
“Aanvankelijk dacht ik: ik ga daar iets goeds doen, maar ik kwam terug met het gevoel dat het andersom was. Dat het mij heel goed had gedaan, omdat ik er zoveel had geleerd en ontvangen van de mensen die ik daar heb ontmoet. Dat materie en welvaart niet automatisch bijdragen aan levensgeluk. Dat daar andere dingen voor nodig zijn.
“Door die reis ben ik eerst culturele antropologie gaan studeren en, via een omweg als voorganger en programmamaker bij de Rode Hoed van Huub Oosterhuis, bij het Wereldhuis gaan werken. Dat zit in Amsterdam in de kelder van de protestantse diaconie: een veilige plek waar vluchtelingen een luisterend oor en warme maaltijd krijgen.
Twee jaar niet gesproken
“Toen ik terugkwam heb ik een boekje gekocht van Maya Angelou, Zelfs de sterren schijnen eenzaam. Dat zit vol met prachtige korte teksten van haar, ik heb het altijd in mijn hart gedragen. En nu ik een nieuwe baan heb, bij de opvang voor ongedocumenteerde vrouwen en kinderen die naar haar is vernoemd, kwam dat boekje ineens weer tevoorschijn.
“Maya Angelou heeft zoveel meegemaakt dat ze ooit twee jaar niet gesproken heeft, en daarna wel weer, en toen is ze juist het woord als kunst, als wapen en kracht gaan inzetten, als burgerrechtenactivist. Als er een uitspraak is van haar die me raakt, dan is het deze: ‘Je zult niet alles wat je overkomt in de hand kunnen houden, maar je kunt beslissen om je er niet door te laten klein krijgen’.
“De 24 vrouwen in de opvang waar ik ga werken, zijn ook door heel donkere periodes heengegaan om hier te komen. En soms hebben mensen daar wel een tik van gekregen. Maar wat ik in het Wereldhuis altijd heel inspirerend vind, is te zien hoeveel veerkracht mensen bezitten.
In de overlevingsstand
“Al zijn er veel dingen waar je als vluchteling geen macht over hebt, deze mensen laten zich er niet door klein krijgen. Ze kijken vooruit, blijven vrolijk, kleden zich mooi aan. Kortom, ze laten hun problemen niet alles overnemen.
“Daar kunnen wij westerlingen met onze neiging tot klagen wel een voorbeeld aan nemen. Wij zijn heel snel uit het veld geslagen en denken al snel: alles wordt alleen maar slechter. Misschien omdat we het ons kunnen permitteren. Mensen die in de overlevingsstand staan, houden de focus op wat goed gaat.
“Ook met de huidige tegenwind heb ik veel aan die Afrikaanse mentaliteit van de mensen hier om me heen. Ik kan somber worden door de politieke ontwikkelingen, met dit kabinet dat schermt met ‘de strengste asielwetgeving ooit’. Dichte deuren, hoge hekken. Nu bedenken ze zelfs borden met ‘er wordt hier gewerkt aan uw terugkeer’.
“Maar dan herinner ik mezelf aan de mensen voor wie we dit doen. En dan wordt het weer licht en vrolijk. Mensen denken toch al vaak dat vluchtelingenwerk wel heel zwaar zal zijn. Natuurlijk zijn er trauma’s en wordt er gehuild. Maar er wordt net zo veel gelachen.”
– – – van: Trouw – 11 november 2024
= = =
